Χρειάζονται άραγε προσευχές για να ελπίζουμε στο μέλλον των κρασιών της Σαντορίνης; Σε τι βαθμό μπορεί να απειλείται η οινοποιητική δραστηριότητα στην οινική μας πρωτεύουσα; Αν κρίνεται αναγκαία η διατήρηση των ιστορικών αμπελώνων, είναι αδιανόητη η ανάπτυξή τους; Για πόσο ακόμα θα πιέζεται η λειτουργικότητα της ατμομηχανής παραγωγής μεγαλειωδών οίνων; Μπορεί η σπουδαία ποικιλία του ασύρτικου, που επιβίωσε από την παγκόσμια επέλαση της φυλλοξήρας, να κινδυνεύει περισσότερο από την ανθρώπινη απληστία; Πόσο διαφορετικά θα ήταν τα ελληνικά πράγματα αν τη θέση της εφήμερης κερδοσκοπίας, έπαιρνε η αυτογνωσία και η υπεράσπιση του πολιτισμικού μας στοιχείου;

Ζητούνται κληρονόμοι!

Αν κάποιος μας καλούσε να επιλέξουμε ανάμεσα σε έναν παραδοσιακό αμπελώνα και σε μια ξενοδοχειακή μονάδα στη Σαντορίνη, τι από τα δύο θα επιλέγαμε για να μας χαρίσει; Σίγουρα για τους περισσότερους, δεν τίθεται καν ερώτημα. Το υποσχόμενο κέρδος με υψηλές αποδόσεις που αποφέρει ο τουρισμός σε ένα κοσμικό νησί φαίνεται να έχει το απόλυτο προβάδισμα. 

Σε τι βαθμό μπορεί όμως η νοοτροπία να δώσει αξία στη γη και σε μια μελλοντική επένδυση; Ας αναλογιστούμε το παράδειγμα της Βουργουνδίας. Οι περισσότεροι που θα επέλεγαν με κλειστά μάτια την τουριστική επένδυση στη Σαντορίνη, θα επέλεγαν το ίδιο στη Βουργουνδία; Αν η Βουργουνδία ήταν τουριστική ατραξιόν αντί κορυφαίου τόπου για δημιουργία κρασιών -ο οποίος μάλιστα συγκαταλέγεται ανάμεσα στους ακριβότερους του κόσμου- θα είχε άραγε την αξία που έχει σήμερα; Ποια θα ήταν η κοινή γνώμη των κατοίκων της Βουργουνδίας; Τίθεται δίλημμα άραγε; Λαμβάνοντας υπόψη την ευρύτερη κουλτούρα της περιοχής, κάτι τέτοιο, θα μπορούσε να εκληφθεί σαν προσβολή, αν όχι σαν κακόγουστο αστείο.

Οι λιγοστοί παραγωγοί του νησιού, απέναντι στην απαξίωση της καλλιεργήσιμης γης, τις απαλλοτριώσεις και την άναρχη ανοικοδόμηση, μάχονται για έναν πολιτισμό που η άγνοια σαρκάζει. Για όσο οι θιασώτες του οινικού μας θησαυροφυλακίου θα αντιμετωπίζονται σαν ρομαντικοί ουτοπιστές, η άδικη αυτή αντιμετώπιση θα υπονομεύει διαρκώς τον αμύθητο πλούτο της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και την αξιοπρέπεια της εθνικής μας περηφάνιας.  

Παραδοσιακή κουλούρα / φωτoγραφία: winetaster.gr 

Ένα μνημείο σε αναμονή

Μόνο αισιόδοξο μπορεί να χαρακτηριστεί το γεγονός ότι στις αρχές του 2018, η ζώνη ΠΟΠ παραγωγής οίνου Σαντορίνη, εντάχθηκε στο εθνικό ευρετήριο της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της Ελλάδας. Μια πολύτιμη καταγραφή, άκρως αναγκαία, που στοχεύει στην προστασία του μοναδικού αυτού αμπελώνα και την ένταξη του στα μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO.

Η προστασία της εκάστοτε πολιτιστικής κληρονομιάς όμως, δεν αναφέρεται μονάχα στο παρόν, αλλά κυρίως στο μέλλον. Η συνεκτίμηση της συμπεριφορικής τάσης του ανθρώπινου παράγοντα, αποτελεί εκ των ων ουκ άνευ κριτηρίων για την οριστικοποίηση της ένταξης μιας υποψηφιότητας στη λίστα. Ο οπορτουνισμός, η ασέβεια και οι αυθαιρεσίες, προσκρούουν στα δεοντολογικά πρότυπα βάσει των οποίων χαρακτηρίζει τα μνημεία της η UNESCO.

Ένα μνημείο, πρωτίστως πρέπει να αντιμετωπίζεται ως τέτοιο από τις ανθρώπινες συνειδήσεις. Με την αφομοίωση της διάκρισης του σε ουσιαστικό και συμβολικό επίπεδο, εξασφαλίζεται και η μακροημέρευσή του. Είναι σημαντικό να γίνει ευρέως αντιληπτό, πως η στάση μας ως προς αυτό, αποτελεί βασική προϋπόθεση για την ανάδειξη και τον χαρακτηρισμό του. Το ευρύτερο περιβάλλον στο οποίο εκτίθεται ένα μνημείο, χαρακτηρίζει σημαντικά και το μέλλον του. Η ευθύνη ανήκει σε όλους μας.

Η Σαντορίνη της γαλήνης / φωτογραφία: winetaster.gr

-Κείμενα και φωτογραφίες του παρόντος αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία αποκλειστικά του winetaster.gr-