Από τότε που το κρασί ήταν απλώς μια «ιδέα» για τη μικρή μας χώρα, πολλά έχουν αλλάξει. Παρά τις αντιξοότητες που μάστισαν την ελληνική οικονομία, λίγοι τομείς όπως του ελληνικού κρασιού, εξελίχθηκαν παρά ταύτα δυναμικά. Η πρόοδος αυτή, προκάλεσε αλλεπάλληλους κυματισμούς, που με τη σειρά τους αναδιαμόρφωσαν ριζικά το εν λόγω πεδίο, εν συγκρίσει με ό,τι προϋπήρχε. Η Ελλάδα του κρασιού άλλαξε.
Νέες ποικιλίες αναδείχθηκαν, ξεχασμένα αμπελοτόπια ανακαλύφθηκαν, εκτεταμένες επενδύσεις πραγματοποιήθηκαν, νέοι άνθρωποι και πρακτικές ήρθαν στο προσκήνιο. Και όλα αυτά, συνέβησαν σχετικά γρήγορα, αν εκτιμηθεί η δυσμένεια των συγκυριών, όσο και τα περιορισμένα διαθέσιμα μέσα της εποχής. Αναμφίβολα αυτό αποτέλεσε επιτυχία. Το γεγονός ότι η χώρα μας παράγει σε υψηλό επίπεδο ένα άκρως απαιτητικό προϊόν κι επιδιώκει την εξωστρέφεια προς τις αγορές εκτός συνόρων, θα πρέπει να μας κάνει όλους να νιώθουμε περηφάνια.
Από την άλλη πλευρά, η περηφάνια μπορεί να αποδειχθεί επικίνδυνη ως ένα βαθμό, τόσο όσο και η γρήγορη επιτυχία. Η επίτευξη στόχων, αν δεν διαδέχεται ο ένας τον άλλον, ώστε να τηρείται ένας σταθερός αναπτυξιακός ρυθμός και να εξασφαλίζεται η συνέχεια της όποιας εξέλιξης, μπορεί να ανατρέψει τις ισορροπίες. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε από πού ξεκινήσαμε, πού βρισκόμαστε και προς τα πού πηγαίνουμε. Πού πηγαίνουμε; Μια νέα κρίση, αυτή του covid-19, ήρθε να ανατρέψει για άλλη μια φορά τα δεδομένα, ωθώντας σε επαναξιολόγηση καθιερωμένων τακτικών.
Less for More
Ενίοτε, είναι καλύτερα να κινούμαστε πιο αργά, για να φθάσουμε μακριά. Οι υψηλές ταχύτητες αποσυντονίζουν και ίσως και να αλλοιώνουν την επαφή μας με το στόχο. Αν αναλογιστεί κανείς το μέγεθος της εγχώριας οινικής παραγωγής, ακόμα κι αν εξαντλήσουμε κάθε περιθώριο ανάπτυξης, σίγουρα δεν μπορούμε να ανταγωνιστούμε ποσοτικά αν μη τι άλλο, τον εξωτερικό ανταγωνισμό. Μπορούμε όμως να είμαστε συνεπείς ποιοτικά, μέσω ενός τίμιου προσφερόμενου προϊόντος ελεγχόμενης παραγωγής. Τηρώντας δε ανάλογο προφίλ υπευθυνότητας, που στέλνει το μήνυμα πως γνωρίζουμε τις δυνάμεις μας, ισορροπούμε αποτελεσματικά και στεκόμαστε στο ύψος των περιστάσεων, τονίζοντας την αξιοπιστία μας. Η σταθερή ποιότητα, ως απόρροια κατακτημένης τεχνογνωσίας, ενισχύει την εικόνα του κρασιού. Όταν αυτό προσφέρεται δε, προσεκτικά και λογικά τιμολογημένο, χωρίς αδικαιολόγητη υπεραξία, διατηρείται ακέραιο το συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι του ανταγωνισμού.
φωτογραφία: winetaster.gr
Αυθεντικότητα, το νέο σύνθημα!
Περισσότερο από ποτέ, καλούμαστε να μετατρέψουμε το μειονέκτημα του χθες, σε πλεονέκτημα του αύριο. Αλλάζοντας συνεχώς οπτική γωνία, συλλαμβάνουμε καλύτερα ολόκληρη την εικόνα και δεν εγκλωβιζόμαστε σε πάγιες θέσεις ανώφελα. Αυτό άλλωστε ήταν και το πρώτο μάθημα της πανδημίας: αλλάζουμε για να υπάρχουμε. Ομοίως, αν το ελληνικό κρασί θεωρείται και είναι μια μικρή δύναμη συγκριτικά με τους διεθνείς αντιπάλους του, γιατί αυτό να θεωρείται μειονέκτημα; Εξαρτάται από τη διαχείριση των συσχετισμών. Ο Δαυίδ τελικά νίκησε το Γολιάθ. Μέχρι τώρα μάλιστα, αυτό φαίνεται να πίεζε τους παραγωγούς μας, σαν στίγμα που έπρεπε να απαλλαγούν και να πείσουν για το αντίθετο, χωρίς λόγο. Η αυτογνωσία και η αποδοχή της αλήθειας μας, μας κάνει πιο ελκυστικούς. Τηρουμένων των αναλογιών, ποιο το νόημα να πασχίζουμε διακαώς να μιμηθούμε εισαγόμενα πρότυπα ή να υιοθετούμε σχήματα αταίριαστα προς τα δικά μας; Η λογική αυτή, όλο και περισσότερο μας απομακρύνει από τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα, αφού δεν πείθει. Ένα «chateau» σκαρφαλωμένο στο Κούτσι, φαίνεται σαν το άγαλμα του Κολοκοτρώνη μπροστά από την Παναγία των Παρισίων. Παραφωνία.
Το παράδειγμα του Σισύφου
Ο Σίσυφος κατά το μύθο, βασιλιάς της αρχαίας Εφύρας, δαιμόνιος και τετραπέρατος, κατάφερνε διαρκώς να δραπετεύει από τον Άδη όπου βρισκόταν τιμωρημένος, αφού πρόδωσε ένα από τα μυστικά του Δία. Ως βασανιστήριο για την ασεβή του στάση, υποχρεώθηκε να κουβαλά αιωνίως ένα βράχο ως την κορυφή ενός βουνού. Όποτε τα κατάφερνε, η πέτρα κατρακυλούσε ξανά στην αφετηρία της, με το Σίσυφο να ξεκινά κάθε φορά από την αρχή.
Ως Έλληνες, φημιζόμαστε για την επινοητικότητά μας, αλλά εξίσου και για τα πάθη μας. Είμαστε ικανοί να πετύχουμε πολλά σε σύντομο χρόνο, αλλά επίσης γρήγορα, μπορούμε να καταστρέψουμε ό,τι πετύχαμε με κόπο. Γεγονός που μας υποχρεώνει να αρχίζουμε πάλι και πάλι από την αρχή. Η διαρκής πρόκληση αφορά την υπέρβαση αυτής της τάσης. Για να είμαστε φερέγγυοι, θα πρέπει να επικεντρωνόμαστε σε στόχους και να πειθαρχούμε για την επίτευξή τους. Οφείλουμε δε, να σταθεροποιήσουμε τη θέση μας στη βάση της, να αντιμετωπίσουμε γενναία τις αδυναμίες μας, για να κερδίσουμε μια θέση στο παρόν, με ευοίωνες προοπτικές. Εδώ βρισκόμαστε. Η επόμενη καλύτερη μέρα, γεννάται από τη λογική της προηγούμενης.
φωτογραφία: winetaster.gr
Ναι στο ύψος, όχι στη μοίρα του Ικάρου
Καλή η προβολή και το άνοιγμα προς το εξωτερικό, αλλά σε τι βαθμό εξαρτήσεων; Ερώτημα που έθεσε η κρίση της πανδημίας και αναμένει απάντηση η πραγματικότητα. Αν εξαρτάται η βιωσιμότητα ενός οινοποιείου αποκλειστικά από τις εξαγωγές, τώρα τι; Ας μην ξεχνάμε, πως οι εξαγωγές υποστηρίζονται από τα ανάλογα προαπαιτούμενα μεγέθη. Δεν αποτελούν λύση ανάγκης, μιας και το δυναμικό τους προκύπτει από πλεονάσματα, ενώ καλύπτουν επιτυχώς την τοπική ζήτηση. Η εξαγωγή μπορεί να αποτελεί ισχυρό κίνητρο, που συμβάλλει ενδεχομένως και στο κύρος ενός παραγωγού, όταν και αν έχουν ωριμάσει οι κατάλληλες συνθήκες.
Από την άλλη πλευρά, η ανάληψη υψηλού ρίσκου εν ονόματι του όποιου «κύρους», παραβλέποντας τα σημεία των καιρών, μπορεί να οδηγήσει σε όλεθρο. Σε μια αναπτυσσόμενη φάση, προτεραιότητα είναι η εξασφάλιση ενός υγιούς περιβάλλοντος, μέσα στο οποίο θα εξελιχθεί η δημιουργία κρασιού. Η εδραίωση προς το παρόν και εξασφάλιση της διαχρονικής της παρουσίας, αποτελεί τη βασική πρόκληση. Για να διαφοροποιηθούμε άλλωστε από τον διεθνή ανταγωνισμό ή να ξορκίσουμε το σύνδρομο των «οthers», θα πρέπει να προηγηθεί αναπόφευκτα η αλλαγή της σκυτάλης από γενιά σε γενιά οινοποιών αρκετές φορές. Από τη στιγμή που δε γίνεται να συμβεί ακαριαία ό,τι ευχόμαστε, η διατήρηση ενός σταθερού βηματισμού, μέχρι την παράδοση της σκυτάλης με ασφάλεια στους επόμενους, δείχνει το δρόμο.
Από τη στιγμή που δε γίνεται να συμβεί ακαριαία ό,τι ευχόμαστε, η διατήρηση ενός σταθερού βηματισμού, μέχρι την παράδοση της σκυτάλης με ασφάλεια στους επόμενους, δείχνει τον δρόμο.
Ο Σίσυφος τα καταφέρνει, επιβιώνει, πληρώνοντας ακριβά το τίμημα των μηχανορραφιών του και κάπως έτσι διασώζεται το όνομά του ως τις μέρες μας. Είναι όμως αυτό αρκετό; Η φήμη αργεί και είναι ακριβή, ενώ η υστεροφημία μάταιη. Ο Ίκαρος πάλι, νικιέται από την ανεξέλεγκτη λαχτάρα του να κατακτήσει τους αιθέρες. Το κρασί ως αντικείμενο δεν προσφέρεται για ευκαιριακές προσεγγίσεις. Το ρίσκο που απαιτείται είναι υψηλού κινδύνου, απαιτείται σχεδιασμός ακριβείας, πλάνα διαχείρισης κρίσεων και μακροπρόθεσμοι στόχοι. Στην ιδέα αυτή και μόνο, τι θα σκέπτονταν άραγε ο Σίσυφος και ο Ίκαρος;