«Η αρχιτεκτονική φυτρώνει μέσα από ένα χώμα συγκεκριμένο και δέχεται τον διαφορετικό ήλιο του κάθε κλίματος για να αναπτυχθεί» είχε αναφέρει ο μεγάλος αρχιτέκτονας Άρης Κωνσταντινίδης σε συνέντευξη-ντοκουμέντο στο περιοδικό «Το Τέταρτο» του Μάνου Χατζιδάκι. Φράση που θα μπορούσε να είχε λεχθεί δια στόματος κι ενός εμπνευσμένου αμπελουργού, ως αναφορά στην αρχιτεκτονική της αμπέλου. Το γεμάτο παρελθόν φωτίζει κενά στο παρόν. Οι ομοιότητες δεν εξαντλούνται εδώ, διαπίστωση που εκπλήσσει με την εγγύτητα των λογισμών που γεφυρώνουν δύο αντικείμενα με μια αόρατη συγγένεια. «Η επιθυμία του αρχιτέκτονα (ή του αμπελουργού) πρέπει να ακουμπάει στο δίκιο του τοπίου» παρατηρούσε τότε ο Κωνσταντινίδης με χαρακτηριστική οξυδέρκεια, αναδεικνύοντας έτσι τη μοναδικότητα κάθε έργου που συνομιλεί με τον τόπο και συνδέεται άρρηκτα με αυτόν. Μάλιστα, τόνιζε έτσι και την κρισιμότητα κάθε απόφασης σχετικής, αναλόγως των προθέσεων και του ήθους που τη διέπουν, καθώς μετά από κάθε επέμβαση το τοπίο μεταβάλλεται οριστικά. Αν η επιθυμία του αμπελουργού δεν ταυτίζεται με την αποκατάσταση του δίκιου του τοπίου, το ζητούμενο φαίνεται πως αγνοείται. Καθώς έτσι, αποκαλύπτεται μια απομάκρυνση από την ευθύνη της επιλογής, και τότε, διαμορφώνεται μια πραγματικότητα ερήμην του που αφορά όλους.

«Δοχεία ζωής»

Το κρασί σαν πολυμορφικό κάτοπτρο σπέρνει τους ιριδισμούς του στους εύφορους τόπους. Η κοινωνική διάσταση της ιδιωτικής πρωτοβουλίας απλώνεται στους απέραντους αμπελώνες. Η δραστηριότητα της οινοποίησης συναντά ακόμα μια φορά εκείνη της αρχιτεκτονικής, καθώς και τα δύο αντικείμενα απευθύνονται στο κοινό ως φορείς πολιτισμού, αλλά και ως ενεργοί διαμορφωτές αισθητικής παιδείας μέσα από τη διαρκή αλληλεπίδραση. Ο ίδιος ο Κωνσταντινίδης αναφέρεται στην κατοικία ως «δοχείο ζωής». Αντίστοιχα, και μια φιάλη κρασιού μπορεί να χαρακτηριστεί ομοίως: Δοχείο ζωής. Ζωή που ξετυλίγει τις πτυχές της καθώς ο χρόνος κυλά, μαζί με τον άνθρωπο και την ιστορία.

Όπως ακριβώς ένα αρχιτεκτόνημα δεν αποτελεί στατικό οικοδόμημα, αλλά ένα σύστημα που ωριμάζει κι εξελίσσεται μέσα στο χρόνο, έτσι και το κρασί -που διαρκώς αλλάζει- μετουσιώνεται σε ενεργό χρονικό.

Όπως ακριβώς ένα αρχιτεκτόνημα δεν αποτελεί στατικό οικοδόμημα, αλλά ένα σύστημα που ωριμάζει κι εξελίσσεται μέσα στο χρόνο, έτσι και το κρασί -που διαρκώς αλλάζει- μετουσιώνεται σε ενεργό χρονικό. Η ταύτιση δεν αφορά συμβολισμούς ή μεταφορές. Συμβαίνει να ανακαλούμε μνήμες με τα «μονοπάτια» του σπιτιού ή των σπιτιών που αγκάλιασαν τα βήματά μας, ακριβώς όπως δεν ξεχνάμε τους δρόμους του κρασιού που οδήγησαν σε αποκαλυπτικές θέες. Καθώς οι καιροί και οι άνθρωποι αλλάζουν, ενώ η πραγματικότητα ανανεώνεται -πολλές φορές με σκληρό τρόπο- οι παράλληλες οντότητες που εξετάζονται, μετατρέπονται σε πολύτιμα αρχεία ζωής. 

Δύο κόσμοι σαν ένας

Ο εξαίρετος αθηναιογράφος Νίκος Βατόπουλος, στην «Άγνωστη Αθήνα» του, αναφερόμενος στη χρυσή 30ετία που έλαμψε ο μοντερνισμός στα αθηναϊκά προάστια, αναφέρει πως: «θα έρθει η ώρα που θα μελετηθεί και ως φαινόμενο αισθητικό, αλλά και ως φαινόμενο που εξηγεί συμπεριφορές, ντυσίματα, διαβάσματα, ταξίδια και οικογενειακά βιώματα». «Είναι ένας ολόκληρος κόσμος», σημειώνει. Ένας κόσμος που αφουγκραζόταν τις διεθνείς εξελίξεις, που δεν περιοριζόταν από την ευκολία κι επέτρεπε να επηρεάζεται δημιουργικά. Άφησε εποχή με ενεργό κριτήριο, έκτισε ένα περιβάλλον συνεπές, χωρίς να παραδίδεται.

Ο κόσμος του κρασιού που ανατέλλει στις μέρες μας, μοιάζει να έχει ακτίνες τόσο μακρινές που αγγίζουν εκείνη την εποχή στην οποία αναφέρεται ο Βατόπουλος. Ένας ολόκληρος κόσμος είναι και το κρασί. Οι δύο αυτοί κόσμοι εισχωρούν νοηματικά ο ένας μέσα στον άλλον, σαν να συνομιλούν σε βάθος. Και οι δύο, εκφράζουν έναν τρόπο ζωής που γίνεται εφικτός όταν ο πολιτισμός ακμάζει. Όταν και όποτε συμβαίνει αυτό, κερδίζει ο ίδιος ο άνθρωπος. Τέτοιος κόσμος φωτισμένος, ακόμα κι αν αλλοιώνεται επειδή μοιραία οι εποχές αλλάζουν, αφήνει το αποτύπωμά του στον ρου της ιστορίας. Αναπόφευκτα, θα επανέρχεται ως σημείο αναφοράς για να εμπνέει διαχρονικά.

-Κείμενα και φωτογραφίες του παρόντος αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία αποκλειστικά του winetaster.gr-