Δεν είναι λίγες οι φορές που σηκώνεται η σημαία σαν ένδειξη πως «το κρασί είναι υπόθεση υποκειμενική». Θέση που υποστηρίζει πως το όλον του κρασιού εξαρτάται μόνο από τον αποδέκτη του. Πως όλα είναι σχετικά, πως πάσα ερμηνεία είναι ακόμα μία εντύπωση και πως ουσιαστικά το κρασί δεν κάνει τη διαφορά, αλλά αποκλειστικά το γούστο μας. Ξορκίζοντας τον όποιο προβληματισμό όταν πρόκειται για κρασί, δεν θίγεται έτσι καμία ευαισθησία. Και το κρασί πού βρίσκεται σε αυτή τη λογική;

Τα εύλογα ερωτηματικά

Στην ευκαιριακή αυτή προσέγγιση, όσο και απλοϊκή, όσο καλή πρόθεση και να έχει κανείς, δεν λαμβάνει απάντηση στην ερώτηση: «γιατί λοιπόν ένα κρασί κοστίζει €5 και κάποιο άλλο €105»; Αν είναι έτσι, δεν υφίσταται λόγος να αγοράσει κανείς εκείνο των €105, αφού των €5 μπορεί να του φανεί το ίδιο, μιας και ο αποδέκτης είναι ο ίδιος! Κατά την ίδια λογική πάντα, το marketing ευθύνεται για όλη την υπεραξία του κρασιού των €105! Το κρασί των €5 πωλείται από μόνο του σαν ανεξήγητο φαινόμενο. Έτσι, επιτρέπεται να εννοηθεί πως το κρασί των €105 παράγεται από οργανωμένες σπείρες που στόχο έχουν να εξαπατήσουν εύπορους ανυποψίαστους αγοραστές με λίγες γνώσεις, που δεν μπορούν να αντιληφθούν τη διαφορά. Φευ! Όσοι ενδιαφέρονται για το κρασί, συνήθως είναι σκεπτόμενοι και συνειδητοποιημένοι αγοραστές. Και τί δουλειά έχουν στα ράφια των πωλήσεων τα κρασιά αυτά δίπλα-δίπλα; Η διάκριση τους πώς δικαιολογείται κατά την πώλησή τους, αφού «η ποιότητα είναι μια αυθαίρετη έννοια»;

φωτογραφία: winetaster.gr

Κριτική και λαϊκισμός

Η απλοποίηση θα είναι πάντα βολική για να θολώνει το τοπίο. Το καλό κρασί όμως αξίζει διάκρισης. Και για να συμβεί αυτό, δεν θα πρέπει να κρίνουμε με δυο μέτρα και δυο σταθμά. Ένα εξαιρετικής ποιότητας κρασί συνήθως είναι ακριβό, δεν απαγορεύεται όμως να εμπορεύεται και σε χαμηλή τιμή, όπως και το αντίθετο. Προφανώς και η τιμή απόκτησης μιας φιάλης δεν μπορεί να αποτελεί μοναδικό κριτήριο της αξίας της! Αφού η ποιότητα δεν συνδέεται υποχρεωτικά με το αντίτιμο απόκτησης οίνου, απαιτούνται άλλα εργαλεία αξιολόγησης. Είναι όμως το κριτήριο της ποιότητας υποκειμενικό; Όταν αφορά την αυθόρμητη επιλογή του καταναλωτή, που περιορίζεται στο αν του άρεσε ή όχι το κρασί σε σχέση με τα χρήματα που διέθεσε, ίσως. Η ποιότητα του κρασιού όμως κρίνεται και σε άλλο επίπεδο, πιο αντικειμενικό.

Προφανώς η αντικειμενική αποτίμηση της ποιότητας ενός κρασιού απαιτεί επαγγελματισμό, αλλά και ήθος όπως είναι λογικό. Προφανώς και τα αποτελέσματα της κριτικής ασκούν πιέσεις στις πωλήσεις, αυτός όμως δεν είναι λόγος να βαφτίζουμε το ψάρι κρέας! Το κριτήριο εδώ δεν αφορά προσωπικές προτιμήσεις. Η ανάλυση δε, βάσει συγκεκριμένης μεθοδολογίας, πρέπει να συνοδεύει το κρασί χωρίς να αφήνει κενά. Σε καμία περίπτωση δεν έχει βάση η οποιαδήποτε ισοπεδωτική στάση που επιδιώκει εκ του πονηρού την ταύτιση όλων των κρασιών με την υποκειμενικότητα. Έτσι υποτιμάται το καλό κρασί που είναι προορισμένο να διαπρέψει! Είναι σαν να υποστηρίζει κανείς πως όλα τα αυτοκίνητα είναι τα ίδια, γιατί όλα έχουν ρόδες!

Η καλοπροαίρετη κριτική επικαλείται την ωριμότητα. Η υποδοχή της αποτελεί δείκτη ποιότητας, θάρρους και πρόθεση για εξέλιξη.

 

Περί βαθμολογιών

Γιατί να αποτελεί πέτρα του σκανδάλου η βαθμολόγηση από την κριτική; Για τη διαστασιολόγηση κάθε μεγέθους υπάρχει κι ένα μετρικό σύστημα στον υπαρκτό κόσμο. Αν αυτό αποφασιστεί πως είναι περιττό, παύει να έχει νόημα και κάθε είδους εκπαίδευση. Ξεφορτωνόμαστε λοιπόν την κριτική, γιατί «άλλα λέει ο ένας και άλλα λέει ο άλλος», καθώς λέγεται. Και μετά; Χάος; Βόλεμα; Η άνοιξη της απελευθερωμένης έκφρασης; Η χαρά του συνωμοσιολόγου; Ποιο θα είναι το κέρδος αν πάψει το μέτρο της ποιότητας; Πως επωφελείται ο καταναλωτής; Ευτυχώς ως τώρα, η κριτική δεν φιμώθηκε.

Πολυφωνία σημαίνει δημοκρατία. Η πολυγνωμία των ειδικών, απολύτως φυσιολογική και αναμενόμενη, βοηθά στην προσέγγιση της αλήθειας. Η αλήθεια δεν είναι κτήμα κανενός. Δεν είναι απόλυτη. Οι ειδικοί που διαφωνούν, δεν είναι αναξιόπιστοι ειδικοί. Η διχογνωμία σε πλαίσιο αυστηρά επαγγελματικό, τάσσεται υπέρ της αλήθειας. Θα ήταν παράλογο αν υπήρχε πλήρης ταύτιση, καθώς κάτι τέτοιο θα πρόδιδε μονότονα αισθητικά πρότυπα και προκατειλημμένες κρίσεις. Η καλοπροαίρετη κριτική επικαλείται την ωριμότητα. Η υποδοχή της αποτελεί δείκτη ποιότητας, θάρρους και πρόθεση για εξέλιξη. Ο αγοραστής δε, μόνο ωφελημένος είναι. Τέλος, η ορθή κριτική δεν αντιμετωπίζει το κρασί σαν έναν βαθμό, αλλά σαν πολυδιάστατη οντότητα, σεβόμενη τους κόπους και τις θυσίες που απαιτούνται για τη δημιουργία της.

Η ορθή κριτική δεν αντιμετωπίζει το κρασί σαν έναν βαθμό, αλλά σαν πολυδιάστατη οντότητα, σεβόμενη τους κόπους και τις θυσίες που απαιτούνται για τη δημιουργία της.

-Κείμενα και φωτογραφίες του παρόντος αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία αποκλειστικά του winetaster.gr-